Thứ Ba, 21 tháng 1, 2020

Phạm Văn Liêm / Vầy Duyên VIẾT TRƯỚC HIÊN NHÀ


(Hà Nội: Nxb Hồng Đức, tháng 02-2020, in 1.200 bản.)

VẦY DUYÊN


Sao lại là Vầy Duyên?
Duyên đây là duyên thơ, duyên đời, duyên đạo. Vầy duyên là tạo sự sum họp, quây quần nhau trong đoàn tụ, chung cùng duyên đời, duyên đạo, duyên thơ.
Tôi, Phạm Văn Liêm, quê ở Bình Định; Nguyễn Quốc Huân quê Quảng Nam; cùng lưu lạc vào sinh sống ở Bà Rịa – Vũng Tàu, và là huynh đệ đồng đạo Cao Đài. Thân sinh của Quốc Huân là cụ Nguyễn Quốc Tín, người làng Đại Bình, Quảng Nam. Cụ là chức sắc Hội Thánh Truyền Giáo Cao Đài; tôi đã từng sinh hoạt tu học cùng cụ tại Trung Hưng Bửu Tòa ở Đà Nẵng.
Tôi biết Quốc Huân khi tình cờ đọc bài thơ Về Mỹ Sơn đăng trong tạp chí Văn Nghệ Bà Rịa – Vũng Tàu số 83 (tháng 10-2006) với bút danh Nguyễn Đại Bường. Đại Bường tức Đại Bình, tên làng quê Quế Sơn, Quảng Nam. Làng này có khu vườn nhà cụ Quốc Tín nổi tiếng một thời nhiều cây trái sum sê thạnh mậu.
Tôi đã cố tình tìm gặp Đại Bường (Quốc Huân) để vầy duyên thơ, duyên đạo, đồng thời đưa duyên với Dũ Lan (Huệ Khải) người hoài bão gầy dựng con đường văn học Cao Đài, và vui làm sao, nay đã quần tụ được vần điệu của những “nòi tình” nhà đạo Trung Hưng: Trần Dã Sơn, Huỳnh Văn Mười, Nguyễn Quốc Huân…
Năm đó, buổi sơ giao Quốc Huân tặng tôi tập thơ đầu tay Người Trồng Cỏ Bên Đường (Nxb Hội Nhà Văn, 2007) để rồi “ngọn cỏ từng ngày lên non xanh” trên mảnh vườn văn Đại Đạo, tức Đạo Uyển hiện giờ.
Và hôm nay, Quốc Huân (Đại Bường) trao tôi bản thảo tập thơ Viết Trước Hiên Nhà, nhờ viết mấy lời.
Vui rất nhiều và rung cảm rất nhiều khi được ngâm ngợi những dòng tình của Quốc Huân. Đây là thứ tình lòng trong cuộc nhân sinh được nhả ra bằng ngôn vần ngữ điệu.
Trước tiên tôi lật tìm bài thơ chủ của thi phẩm Viết Trước Hiên Nhà.
Tôi cảm nhận rằng người thơ đã rong chơi, hay đã đó đây cho cuộc sống và rồi bây giờ:
Ừ thôi, về trước hiên nhà
Nghe mùa đông lá se qua lòng mình
Và ở đó:
Với chum tương, với vại cà
Xếp hàng đứng đợi mẹ ra vỗ về
. . .
Ừ thôi lay giấc chiêm bao
Khẽ khàng thưa gửi lên màu tóc mây
Đường xa thênh nhẹ dạn dầy
Thì như con nít mà ngây ngô rằng...
Rằng thế nào?
Rằng:
Áo cơm mặc kệ hai màu tóc
Dâu bể nề chi mấy hướng trời
Bến cũ yên bình khe khẽ gọi
Cùng quê thắp lại nắng xuân tươi.
Trước hiên nhà, nằm trên cánh võng, đung đưa lên tiếng hát với tuổi sáu mươi:
Tự nhiên, bỗng tuổi sáu mươi
Trẻ thì hết trẻ, chỉ... hơi hơi già
. . .
Áo cơm mấy bận cơ cầu
Loáng một cái, thấy bể dâu cũng thường
. . .
Tóc sương càng nhuốm tuổi đời
Càng thương cái thuở quần đùi tắm mưa.
Dấu chân và hồn thơ đời đạo Quốc Huân đã in đậm trên từng lối non sông đất nước, qua từng tháng năm, qua từng trạng huống.
Vốn người “đồng khí” với nhau, nên đọc thơ Quốc Huân, sự “tương cầu” khiến “Chợt nghe hơi ấm từ ai sang mình”. Thứ hơi ấm của tình Hưng Đức, chan hòa màu áo trắng:
Tháng Sáu nầy anh có về Hưng Đức
Mùa Hạnh Đường lộc nõn đã lên xanh
Nắng Đà Nẵng trắng ươm tình áo trắng
Bửu Tòa rung chuông gọi đã ngân vang
Thứ tình thiêng Chơn Nhơn với từng ngọn cỏ mềm ươm vào tình đất lành linh khí:
Đất lành nhuộm máu tim hồng
Hòa chan mây trắng ung dung bốn mùa
Còn nghe hơi thở người xưa
Tay châu, tay sách như vừa đâu đây
Còn nghe danh niệm Cao Đài
Vượt qua sinh tử, tháng ngày, nước non
Thứ tình từ ái cõi Âm Quang chảy về giữa mùa trăng tháng Tám:
Con về lại giữa vầng trăng tháng Tám
Vành vạnh soi dâu bể bước đăng trình
Vòng tay Mẹ bao dung và vô hạn
Vỗ về con trong chuyển kiếp hóa sinh
. . .
Mẹ trong con để con là như Mẹ
Duyên thiên từng mầm lá mãi xanh non
Thứ tình trong lời ru của mẹ thế gian:
Lần theo câu hát à ơi
Con tìm về với quãng đời mẹ ru
. . .
Dòng sữa mẹ vẫn ngọt ngào
Băng qua đất cỗi ngấm vào đời con
. . .
Lời ru không tuổi không tên
Đã thành sợi tóc bồng bềnh trắng mây
Đến tình tưởng vọng ngọn sóng về nguyên:
Mây vẫn trôi soi ngọn sóng Tiền
Thong dong rồng đã trẩy về nguyên
. . .
Mắt Trời năm ấy còn minh chiếu
Hằng tại nhất tâm chấp bút Tiên
Và nhiều tình lắm, tình Bữa (bữa nọ, bữa nay, bữa sau):
Bữa nọ dật dờ chơi đếm lá
. . .
Bữa nay oải quá không chơi nữa
. . .
Bữa sau còn có thu qua đó
Xin hãy theo về đêm tĩnh yên
Cơn mơ trải giấc dài năm tháng
Có tiếng reo xa vạt lá mềm
Tình Cái Lu:
Tự nhiên ngồi nhớ cái lu
Mùa đông hứng nước, mùa thu đựng đường
Mùa xuân để mẹ ủ tương
Mùa hạ để chị giú buồng chuối xanh
Tình Hoa, tình Cảnh:
Mải mơ níu giữ màu hoa cũ
Tím nhuộm khoảng trời nay vắng tênh
Và rất đậm với tình quê hương đất Quảng, xứ sở của những bước chân sứ vụ Cao Đài đã nằm gai nếm mật thuở đưa Đạo về Trung:
Một sớm dậy bồi hồi trông dáng núi
Thấy mây bay thơ thẩn rất vô tình
Và ta nữa cũng vô tình tự hỏi
Buồn vui chi sỏi đá cứ làm thinh
. . .
Nơi ấy núi đồi yên giấc ngủ
Mùa xuân êm ả một Thu Bồn
Bàn chân người trước còn in dấu
Tí, Sé, Dùi Chiêng hoa cỏ thơm
Đọc hết tập thơ, dòng tình mượt mà vần điệu của Quốc Huân đã chảy vào trong tôi thật thơm ngọt. Tôi xin trân trọng ghi mấy lời thâm cảm trao đến quý thiện hữu đồng hội đồng thuyền để cùng nhau vầy duyên tao ngộ.
Tịnh thất Thanh Châu
Bà Rịa – Vũng Tàu
Ngày Đông Chí Kỷ Hợi (2019)
Thượng Giáo Sư PHẠM VĂN LIÊM
Phó Chưởng Quản Cơ Quan Phổ Tế
Hội Thánh Truyền Giáo Cao Đài


Phạm Văn Liêm (ảnh: Dũ Lan)