3/ Kiếp người / THÁNH THI TRÍCH LỤC

II. KIẾP NGƯỜI

4. Một kiếp làm người có mấy mươi

Mấy mươi thì cũng kiếp con người

Sợ tu chẳng kịp vòng siêu đọa

Bao nả ⁽[1]⁾ mới lên đến cõi Trời.

Đức Đô Thống Quản Địa Thần

Cơ Quan Phổ Thông Giáo Lý Cao Đài Giáo Việt Nam

01-02 Tân Hợi (25-02-1971)

5. Một kiếp phù sinh ⁽[2]⁾ có mấy hồi

Làm sao khỏi uổng hỡi ai ôi

Loanh quanh cơm áo bao giờ đủ

Luẩn quẩn thê nhi mấy lúc rồi

Chung đỉnh ⁽[3]⁾ đeo đai ⁽[4]⁾ lo đuối sức

Lợi danh ràng buộc chạy mòn hơi

Sao bằng tu tỉnh làm âm chất ⁽[5]⁾

Cho vẹn nghĩa nhân,^([6]) đạo với đời.

Đức Giáo Tông Vô Vi Đại Đạo

Thánh tịnh Ngọc Minh Đài, 01-11 Bính Ngọ (12-12-1966)

6. THI

Kiếp người gẫm lại có bao lâu

Mới thấy tóc xanh kế bạc đầu

Năm bảy mươi năm hay ít nữa

Có ai lột vỏ sống hoài đâu?

HỰU THI

Đâu là nẻo giả với đường chân

Luẩn quẩn loanh quanh chốn cõi trần

Lặn hụp biển mê thân tứ đại ⁽[7]⁾

Xét ra ai cũng khổ muôn phần.

HỰU THI

Khổ vì sự nghiệp chửa nên công

Con cái dại khờ gẫm quá đông

Nếu lỡ nay mai mình chết sớm

Ai lo bảo dưỡng chúng cho xong?

HỰU THI

Khổ vì chung đỉnh ⁽[8]⁾ chửa thành danh

Lòn cúi bao phen luống nhọc nhành ⁽[9]⁾

Kẻ ghét thì nhiều, thương lại ít

Lấy chi bảo đảm kiếp tồn sanh?

HỰU THI

Khổ vì nhen nhúm chửa bao nhiêu

Nhà phố, ruộng nương chẳng được nhiều

Trong buổi chiến tranh hoang phế mãi

Nhà hoang vườn trống cảnh tiêu điều.

HỰU THI

Khổ bởi công danh mải cúi lòn

Đỉnh chung ⁽[10]⁾ bả lợi ⁽[11]⁾ hưởng chưa ngon

Non sông dân tộc còn điêu đứng

Nước đục thả câu mải mót bòn.^([12])

HỰU THI

Khổ vì lo bận việc đâu đâu

Nhìn lại bản thân đã bạc đầu

Má hóp, lưng còm, chân yếu đuối

Giảm ăn, mất ngủ, luống âu sầu.

HỰU THI

Và muôn cái khổ vẫn đeo đai ⁽[13]⁾

Muốn rứt cho xong để rảnh tay

Ngặt nỗi tuổi đời thêm chất ngất

Già nua con bịnh cứ đeo hoài.

Đức Vạn Hạnh Thiền Sư

Minh Lý Thánh Hội, 21-8 Tân Hợi (09-10-1971)

7. Linh tánh, linh tâm hãy biết rằng

Hồng trần ruộng đất dẫu giăng giăng

Cửa nhà, xe cộ bao nhiêu nữa

Thì cũng giả trò ⁽[14]⁾ tại thế gian.

Có hưởng cho nhiều cũng thế thôi

Mấy mươi ⁽[15]⁾ thì cũng hết xong đời

Bao nhiêu để lại người dương thế

Sử dụng đúng, không cũng một đời.

Đức Chơn Thường Đạo Sĩ

Minh Lý Thánh Hội, 19-9 Tân Hợi (06-11-1971)

8. Con nhớ chăng con chốn Thượng Đình ⁽[16]⁾

Mỗi con mang lấy mảnh hồn linh

Vào đời tu học bồi âm chất ^([17])

Hành đạo độ đời giúp chúng sinh.

Nhưng lúc vào đời mang nhục thân

Sớm trưa vùi lấp bụi phong trần

Đỉnh chung ^([18]) danh lợi đua tranh mãi

Quên cội quên nguồn chốn cõi nhân.

Vào đời có đứa được giàu sang

Vật chất thừa dư chốn bạc vàng

Có đứa nghèo hèn cơm với áo

Bốn mùa thiếu mặc với cơm ăn.

Quanh năm suốt tháng bận giàu nghèo

Mãi mãi quay cuồng cứ chạy theo

Còn có giờ đâu tu luyện tánh

Gia đình túng hụt, cháu con đeo.

Rồi kiếp của con có mấy hồi

Sống dai giỏi lắm chín mươi thôi

Tuy nhiên có đứa đôi ba chục

Năm bảy tuổi thơ cũng một đời.

Con biết chăng con cảnh giả này

Giàu nghèo, xấu tốt, dở cùng hay

Khôn ngoan, dại dột, cùng ngu dốt

Tắt thở, của tiền cũng phủi tay?

Con hỡi, đem theo được những gì

Có chăng những tiếng thị cùng phi ^([19])

Hai điều tội phước do con tạo

Hoặc đến Thiên Cung hoặc ngục tỳ.

Mẹ hỏi con ơi có giựt mình

Trên đời thử hỏi cái chi vinh

Điều nào ô nhục trong trần thế

Ngoan ngoãn lo tu để giữ mình.

Đức Diêu Trì Kim Mẫu

Thánh tịnh Kim Thành Long, 18-02 Quý Sửu (22-3-1973)

9. Thương con dạy dỗ bấy nhiêu lời

Cố gắng thi hành các trẻ ơi

Tu học giúp đời là việc chánh

Bền lòng son sắt ^([20]) chớ nên lơi.

Đức Diêu Trì Kim Mẫu

Chơn Lý Đàn (Vạn Quốc Tự), 26-01 Quý Sửu (28-02-1973)

10. Trải bao kiếp tu hành tại thế

Vì nghiệp trần nên trễ con đò

Nợ trần cứ mãi giằng co

Nguyên nhân ^([21]) thánh thiện vai trò mờ lu.

Thế mới biết trần tù bốn vách ^([22])

Có ngõ vào không vách chun ra

Nếu không huệ kiếm trừ tà

Vô minh buông rủ khó mà vén lên.

Kỳ đại xá xây nền thánh đức

Nhờ bạn hiền giúp sức dắt dìu

Tuy chưa vào yết Linh Tiêu

Cũng hàng Đạo Sĩ có chiều ⁽[23]⁾ thong dong.

Đã xa thế ⁽[24]⁾ quyết không trở lại

Vướng thân phàm vướng mãi không thôi

Biết bao nhiêu kiếp cho rồi

Tam nguơn chuyển thế cuộc đời vần xoay.

Đức Chơn Thường Đạo Sĩ

Minh Lý Thánh Hội, 14-7 Canh Tuất (15-8-1970)

11. Ở đời ai cũng muốn cho thân

Phú túc ⁽[25]⁾ vinh hoa tại cõi trần

Để lại vợ con bao sự nghiệp

Đời này, đời kế hưởng muôn phần.

Nhưng xét cho cùng việc thế gian

Dầu cho sự nghiệp có muôn vàn

Thì nhiều ẩm thực cùng y phục

Vẫn có chừng ni ⁽[26]⁾ thật phũ phàng.

Trong sự tranh đua kiếp sống còn

Ai ai cũng tính việc thua hơn

Gây điều oan trái vì danh lợi

Nhiều kiếp chất chồng tợ núi non.

Góp gom phục vụ cả gia đình

Tội lỗi gánh riêng chỉ một mình

Luẩn quẩn mấy mươi trong một kiếp

Kiến bò miệng chậu cõi phù sinh.⁽[27]⁾

Chừng hồn lìa xác mới hay ra

Tội phước hiểu thông muộn quá mà

Dẫu có ăn năn rồi chẳng kịp

Bấy giờ ai gánh thế cho ta?

Ta biết thì ra việc muộn rồi

Xác phàm đã hoại, nghĩ than ôi

Lấy chi để có làm phương tiện

Công quả, công phu để đắp bồi!

Bồi hồi nhớ lại kiếp phù sanh ⁽[28]⁾

Phải biết đường tu sớm tập tành

Sẵn có xác thân hành đạo đức

Thì đâu ân hận kiếp lai sanh.⁽[29]⁾

Vì thế hôm nay giáng cõi trần

Đôi lời Tệ Sĩ tỏ bày phân

Cho chư đạo đức ghi tâm nhớ

Mà ráng lo tu kẻo mất phần.

Phần ai ăn được nấy nên no

Tu tiến tâm linh vượt khỏi bờ

Bỉ ngạn ⁽[30]⁾ thuyền từ ⁽[31]⁾ đưa đến bến

Non Bồng nước Nhược ⁽[32]⁾ rất nên thơ.

Cùng chư Tiên Phật cõi tiêu dao ⁽[33]⁾

Chẳng lụy trần ai một mảy nào

Cực lạc nhàn du trong vĩnh cửu

Thân an thú vị biết là bao.

Đức Chơn Thường Đạo Sĩ

Minh Lý Thánh Hội, 22-7 Tân Hợi (11-9-1971)

12. Ai ai cũng ở trong trần

Cũng mang nhục thể xác thân làm người

Cũng ăn cũng mặc với đời

Cũng làm cũng nghĩ, nói cười như ai

Khôn ngoan phải biết điều này

Rằng mình sanh trưởng tại đây làm gì

Rồi ngày bỏ xác ra đi

Thiên Đàng, địa ngục phương ni thế nào

Những điều tội phước ra sao

Những điều thưởng phạt ra vào trầm luân ^([34])

Rằng đây là khối nhục thân

Bao nhiêu năm nữa cõi trần còn nương

Chừng nào tách bước lên đường

Cõi âm sẽ đến, cõi dương giã từ

Rằng bao tài sản để dư

Ruộng, vườn, xe, ngựa trữ từ bao lâu

Rằng rồi ta sẽ về đâu

Có mang tất cả để hầu đem theo

Rằng thân cõi thế giàu nghèo

Phải chăng Trời Phật nể theo người giàu

Để khi bỏ xác trần lao ^([35])

Thiên Đàng đến đón ngôi cao trị vì

Rằng nghèo đọa xuống âm ty

Hay rồi cũng được rước đi Thiên Đàng

Rằng đời phú quý vinh sang

Cõi kia cũng được nghinh ngang như thường

Rằng mình chay lạt rau tương

Công phu, công quả, biểu dương công trình

Đến khi bỏ kiếp phù sinh ^([36])

Có về được chốn Thiên Đình hay chăng

Rằng bao quyến thuộc thân bằng

Con khôn vợ đẹp, muôn ngàn ngựa xe

Đến khi trở gót lộn về

Bao nhiêu thứ ấy dựa kề được chăng

Rằng này rằng nọ đủ rằng

Lòng tham không đáy muôn ngàn tâm tư

Thôi thôi khuyên sớm chối từ

Mọi điều ước vọng của người phàm tâm

Ráng đi, tu niệm nhiều năm

Việc nhân việc đức nên làm mau mau

Khá gây sống động phong trào

Phong trào đạo đức làm sao thạnh hành

Dắt dìu độ rỗi nhơn sanh

Cùng chung hướng thiện, đừng tranh chấp đời

Đạo truyền được khắp nơi nơi

Vạn dân bá tánh người người làm in ^([37])

Tạo nên cực lạc quang vinh

Bồng Lai tiên cảnh công minh tại trần

Cho chung khắp cả muôn dân

Hưởng ngày Nghiêu Thuấn thượng nguơn lập đời

Thì là ngôi vị trên trời

Trường tồn để sẵn cho người thiện duyên

Chớ đừng mong đắc Phật Tiên

Mải lo cầu cạnh, tu hiền lại quên

Thế gian để đắp móng nền

Để làm công quả để lên Thiên Đàng.

Đức Ni Sư Diệu Lộc

Chơn Lý Đàn (Vạn Quốc Tự), 14-11 Canh Tuất (12-12- 1970)

13. Ráng lên, hỡi các con ơi

Trong khi tận thế cơ Trời chuyển xoay

Kìa con tháng lại qua ngày

Quẩn quanh trong chốn sắc tài lợi danh

Sớm chiều lo lắng đua tranh

Sương rơi mái tóc có thành chi chi

Dầu cho phú túc ⁽[38]⁾ mọi bề

Dầu cho ấm tử vinh thê đủ điều

Kìa con lửa hạ đốt thiêu

Bao nhiêu sự nghiệp bao nhiêu lệ tràn.

Đức Diêu Trì Kim Mẫu

Thánh tịnh Ngọc Minh Đài, 15-4 Mậu Thân (11-5-1968)

14. Giấc mộng đời nồi kê chưa chín ⁽[39]⁾

Hỏi tuổi đời con tính bao nhiêu

Lo mơi rồi lại lo chiều

Sống ăn mặc ở trăm điều khổ tâm.

Đó phương tiện con làm sự sống

Thì thôi đừng tham vọng con ôi

No cơm ấm áo đủ rồi

Công phu, công quả trau giồi hồn linh.

Mẹ thương xót hiện tình nhân thế

Còn bao người khổ bể trầm luân ⁽[40]⁾

Tiền căn hậu quả khó dừng

Thiệt thòi đau khổ biết chừng nào yên.

Mẹ gởi gắm ân Thiên cho trẻ

Hãy thương người, nặng nhẹ ráng lo

Biển trần chống bát nhã đò

Ngược xuôi rước khách lần dò quê xưa.

Đức Diêu Trì Kim Mẫu

Vĩnh Nguyên Tự, 15-8 Quý Sửu (11-9-1973)

---

^([1]) bao nả: Chừng nào? Bao giờ? Lúc nào?

⁽[2]⁾ phù sinh: Cuộc đời trôi nổi; cuộc sống tạm bợ, không bền vững.

⁽[3]⁾ chung đỉnh: Gia đình quyền thế, rất giàu, đông người phục vụ.

⁽[4]⁾ đeo đai: Vướng vít, vương mang, không dứt ra được.

⁽[5]⁾ âm chất: Âm đức. Việc lành, việc thiện làm với lòng thành, không phô trương (tuy che giấu người đời nhưng Trời Phật, Thánh Thần đều biết rõ).

⁽[6]⁾ nghĩa nhân: Sự ăn ở theo lẽ phải và lòng thương người.

⁽[7]⁾ thân tứ đại: Theo Phật Giáo, thân xác con người do bốn chất căn bản (tứ đại) tạo thành là đất (da thịt…), nước (máu, các chất lỏng…), lửa (hơi ấm, thân nhiệt), gió (hơi thở).

⁽[8]⁾ chung đỉnh: Gia đình quyền thế, rất giàu, đông người phục vụ.

⁽[9]⁾ nhọc nhành: Nhọc nhằn.

⁽[10]⁾ đỉnh chung: Xem chung đỉnh.

⁽[11]⁾ bả lợi: Nói đủ là mồi danh bả lợi. Danh và lợi có sức cám dỗ, lôi cuốn con người vào chỗ hư hỏng xấu xa, gây nên tội lỗi, vì thế mà hại thân; do đó, danh lợi được ví như miếng mồi tẩm độc để lừa giết thú vật (đánh bả).

⁽[12]⁾ mót bòn: Nhặt nhạnh từng chút mảy mún, không bỏ sót.

⁽[13]⁾ đeo đai: Vướng vít, vương mang, không dứt ra được.

⁽[14]⁾ giả trò: Trò giả dối; tuồng hư ảo, không thật.

⁽[15]⁾ mấy mươi: Mấy chục năm, vài chục tuổi.

⁽[16]⁾ Thượng Đình: Thiên Đình nơi thượng giới.

⁽[17]⁾ âm chất: Âm đức. Việc lành, việc thiện làm với lòng thành, không phô trương (tuy che giấu người đời nhưng Trời Phật, Thánh Thần đều biết rõ).

⁽[18]⁾ đỉnh chung: chung đỉnh; gia đình quyền thế, rất giàu, đông người phục vụ.

⁽[19]⁾ thị phi: Lời khen chê của bá tánh.

⁽[20]⁾ son sắt: Son là màu đỏ thắm khó phai. Sắt là kim loại cứng bền. lòng son sắt: Lòng trung trinh bền vững, không hề thay đổi.

⁽[21]⁾ nguyên nhân: Những linh căn có nguồn gốc từ cõi Trời, xưa kia nhận lãnh sứ mạng nên đi xuống thế gian độ đời.

⁽[22]⁾ trần tù bốn vách: Trên đời có bốn thứ giam hãm con người trong ham muốn và nghiện ngập, khiến con người mất tự do, giống như bị nhốt trong bốn vách nhà tù trần gian (đổ và tường đều có nghĩa là vách tường). Bốn thứ (bốn vách) đó là tửu, sắc, tài, khí (rượu, sắc dục, tiền bạc, và ma túy).

⁽[23]⁾ có chiều: Có bề, có phần. Thí dụ: Cực nhọc trăm bề (trăm chiều).

⁽[24]⁾ xa thế: Xa cõi trần, lìa trần.

⁽[25]⁾ phú túc: Giàu có đủ đầy.

⁽[26]⁾ chừng ni: Chừng này.

⁽[27]⁾ phù sinh: Cuộc đời trôi nổi; cuộc sống tạm bợ.

⁽[28]⁾ phù sanh: Cuộc đời trôi nổi; cuộc sống tạm bợ.

⁽[29]⁾ lai sanh: Kiếp sau, đời sau.

⁽[30]⁾ bỉ ngạn: Bờ bên kia, bờ giác, là nơi giải thoát luân hồi sanh tử.

⁽[31]⁾ thuyền từ: Chiếc thuyền từ bi; tức là đạo pháp, được ví như con thuyền cứu vớt chúng sanh ra khỏi biển khổ, sông mê.

⁽[32]⁾ non Bồng nước Nhược (Bồng sơn Nhược thủy): Cõi Tiên.

⁽[33]⁾ tiêu dao: Ung dung tự tại (tự do, không bị ràng buộc).

⁽[34]⁾ trầm luân: Chìm đắm.

⁽[35]⁾ trần lao: Lao tù cõi trần. Cảnh thế gian ràng buộc làm con người mất tự do (vì bị lục dục, thất tình sai khiến), thế nên cõi trần được ví như chốn lao tù.

⁽[36]⁾ phù sinh: Cuộc đời trôi nổi; cuộc sống tạm bợ.

⁽[37]⁾ làm in: Làm y hệt, làm không khác chút nào.

⁽[38]⁾ phú túc: Giàu có đủ đầy.

⁽[39]⁾ nồi kê chưa chín: Theo Chẩm Trung Ký của Thẩm Ký Tế đời Đường (Trung Quốc), năm 719 có anh học trò thi rớt. Dọc đường về quê, gặp một đạo sĩ trong quán trọ, anh than thở về cảnh nghèo. Đạo sĩ lấy một cái gối (chẩm), bảo anh kê đầu ngủ, mọi việc sẽ như ý. Bấy giờ chủ quán đang nấu cháo kê. Anh ngủ say, mơ thấy đậu tiến sĩ, cưới vợ xinh đẹp, làm quan to. Năm con trai đều làm quan lớn, lấy vợ danh giá. Lúc tám mươi tuổi, anh bệnh rồi chết. Tới đó thì anh tỉnh mộng, thấy đạo sĩ ngồi bên cạnh, nồi cháo kê vẫn chưa chín. Trong văn học, giấc kê vàng, mộng huỳnh, mộng hoàng lương đều có nghĩa là ảo mộng giàu sang và quyền lực. (hoàng lương: Hạt kê màu vàng.)

⁽[40]⁾ trầm luân: Chìm đắm.

DIỆU NGUYÊN kết tập

HUỆ KHẢI chú thích

Nếu quý bạn thích có tập sách nhỏ này, kính mời quý bạn gởi thư về daidaovanuyen@gmail.com. Và xin quý bạn hoan hỷ trả giúp cước phí cho bưu điện ngay khi nhận được sách biếu. Cảm ơn quý bạn quan tâm. (Chương Trình Chung Tay Ấn Tống Kinh Sách Đại Đạo)